VINACHEM

Năm 2022, nhu cầu pin liti sắt phốtphat (LFP) trên thế giới đạt 200 GWh, trong đó Trung Quốc chiếm hơn 90% thị phần. Các nhà sản xuất xe ôtô điện Trung Quốc đặc biệt ưa chuộng sử dụng các loại pin LFP vì giá của chúng khá thấp so với các loại pin NMC (liti niken mangan coban oxit) và chúng phù hợp với thói quen của người sử dụng xe ôtô điện tại Trung Quốc thường đi lại những quãng đường ngắn trong thành phố bằng xe cỡ nhỏ/trung. Trong khi đó, người sử dụng xe ôtô điện tại Mỹ lại ưa chuộng các loại xe thể thao đa dụng với tầm hoạt động xa hơn.

Trong thời gian qua, những tiến bộ kỹ thuật trong thiết kế pin, động cơ điện và hệ thống điện tử truyền động cũng như trọng lượng nhẹ hơn của xe đã giúp loại bỏ dần những bất lợi về tầm hoạt động ngắn của xe ôtô điện sử dụng pin LFP. Mới đây, những cải tiến kỹ thuật của các nhà sản xuất xe ôtô điện Trung Quốc, ví dụ sử dụng cấu hình bộ pin với các viên pin cỡ lớn, đã cho phép giảm tiếp chi phí sản xuất và cải thiện mật độ năng lượng của bộ pin. Những đổi mới như vậy đang góp phần gia tăng xu hướng sử dụng pin LFP tại Trung Quốc, đồng thời cũng làm tăng sự hấp dẫn của loại pin này đối với các nhà sản xuất xe ôtô điện ở các khu vực khác trên thế giới.

Những yếu tố nói trên cùng với những ưu điểm truyền thống của pin LFP như giá thành thấp, độ an toàn và độ bền cao sẽ giúp gia tăng xu hướng chấp nhận và sử dụng pin LFP ở những khu vực như châu âu, Bắc Mỹ, các nước khác trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Trên cơ sở đó, Công ty phân tích thị trường CRU Group dự báo nhu cầu pin LFP toàn cầu sẽ tăng hơn 10 lần trong 20 năm tới, trong đó khoảng 60% nhu cầu sẽ nằm ở các nước bên ngoài Trung Quốc vào cuối thời kỳ dự báo. Điều đó có nghĩa là, về trung hạn và dài hạn xu hướng sử dụng pin LFP sẽ không chỉ giới hạn ở Trung Quốc, trái lại pin LFP sẽ ngày càng trở nên phổ biến ở các nhà sản xuất xe ôtô, các nhà sản xuất pin và các nhà cung ứng nguyên liệu trên khắp toàn cầu.

Hiện tại, hầu như toàn bộ công suất sản xuất catôt LFP đều nằm ở Trung Quốc. Nguồn phốtphat sắt sử dụng để sản xuất những catôt này cũng được khai thác trong nội địa, vì Trung Quốc là quốc gia tự cung tự cấp đối với phốtphat và hiện đã là quốc gia nhập khẩu quặng sắt quy mô lớn để cung cấp cho ngành sản xuất thép trong nước. Về cơ bản, điều đó ngăn ngừa các nhà sản xuất phốtphat bên ngoài Trung Quốc tham gia sản xuất LFP để hưởng lợi từ thị trường đang phát triển này.

Nhưng thời gian gần đây, một số quốc gia Bắc Mỹ và châu âu đã công bố những kế hoạch xây dựng các nhà máy sản xuất pin LFP trong 5-10 năm tới, dự kiến tổng công suất lắp đặt tại Bắc Mỹ sẽ cao hơn 150 GWh, tại châu âu sẽ cao hơn 200 GWh.

Tuy nhiên, hiện tại công suất catôt LFP theo các kế hoạch trên tại Bắc Mỹ và châu âu chỉ đủ để cung cấp 13% và 7% tương ứng cho các nhà máy sản xuất pin LFP. Nếu trong những năm tới không có nhiều dự án LFP mới ở các khu vực bên ngoài Trung Quốc, các nước Bắc Mỹ và châu âu sẽ phải tiếp tục nhập khẩu catôt LFP, những lượng phốtphat cần thiết sẽ tiếp tục được sản xuất và tiêu thụ tại Trung Quốc.