VINACHEM

Ngày 30/9/2020, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh tuyên bố trường hợp khẩn cấp quốc gia, quyết định tăng cường phát triển ngành công nghiệp khai khoáng nội địa với mục đích giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc ở một số khoáng chất quan trọng. Sắc lệnh này yêu cầu Bộ Nội vụ sử dụng quyền hạn của mình trong khuôn khổ Đạo luật sản xuất quốc phòng ban hành cách đây 70 năm để triển khai chương trình tài trợ và xúc tiến hoạt động chế biến khoáng sản, coi đây như một vấn đề thuộc phạm vi an ninh quốc gia.

Đồng thời, để chấm dứt sự kiểm soát của Trung Quốc đối với thị trường KLĐH, sắc lệnh của Tổng thống Mỹ cũng yêu cầu xem xét các biện pháp có thể áp dụng như thuế quan, hạn ngạch nhập khẩu hoặc các hạn chế thương mại khác nhằm vào sản phẩm KLĐH của Trung Quốc và các nước đối tác có nền kinh tế phi thị trường.

Đạo luật sản xuất quốc phòng đã được chính phủ Mỹ áp dụng vào đầu năm 2020 để yêu cầu một số công ty trong nước sản xuất các trang thiết bị y tế quan trọng nhằm phục vụ hoạt động phòng chống dịch COVID-19. Đạo luật này cho phép chính phủ yêu cầu các công ty thực hiện những hợp đồng cung cấp nguyên liệu cần thiết vì an ninh quốc gia, kể cả khi phải chịu thua lỗ trong hoạt động. Trong thông điệp đính kèm gửi Quốc hội Mỹ, Tổng thống Trump cho rằng một nước Mỹ không thể phụ thuộc vào các quốc gia đối thủ trong việc nhập khẩu những nguyên liệu cần thiết để duy trì sức mạnh kinh tế và quân sự của mình. Washington đang ngày càng lo ngại về sự phụ thuộc của Mỹ vào Trung Quốc đối với những khoáng chất quan trọng thiết yếu cho việc sản xuất trang thiết bị quân sự cũng như máy bay, máy vi tính, điện thoại và các thiết bị điện tử khác.

Cho đến nay, một số loại khoáng sản quan trọng đã trở thành tâm điểm chú ý của chính phủ Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Nhà Trắng đã ký hợp đồng với Ôxtrâylia, Canađa và một số quốc gia khác để đảm bảo nguồn cung những khoáng chất cần thiết cho nhiều lĩnh vực, trong đó bao gồm các lĩnh vực quốc phòng, xe ôtô điện và các công nghệ xanh. Năm 2019, do lo ngại Trung Quốc sẽ hạn chế xuất khẩu khi chiến tranh thương mại giữa hai nước leo thang, Nhà Trắng đã yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ tăng cường sản lượng nam châm đất hiếm sử dụng trong phần cứng quân sự, thiết bị điện tử tiêu dùng và nghiên cứu y học. Không chỉ Mỹ, cả Liên minh Châu âu cũng đang tăng cường các nỗ lực để giảm bớt sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu, trong đó bao gồm các nguyên tố đất hiếm và đặc biệt là liti.

Theo thống kê của Trung tâm Địa chất Mỹ, Trung Quốc hiện nắm giữ 40% số mỏ KLĐH toàn cầu. Năm 2018, sản lượng KLĐH Trung Quốc chiếm 70% sản lượng toàn cầu. Nguồn cung từ Trung Quốc chiếm tới 80% tổng lượng nhập khẩu KLĐH vào Mỹ.

LH

Theo Chemical & Engineering News, 10/2020