"/>
Tình trạng sản xuất kinh doanh phân bón giả, kém chất lượng đang là vấn nạn nhức nhối đối với DN làm ăn chân chính và cơ quan quản lý.
Theo Cục quản lý thị trường, Bộ Công Thương, từ đầu năm 2012 đến nay, lực lượng quản lý thị trường trên toàn quốc đã kiểm tra, xử lý trên 4.500 vụ vi phạm về sản xuất kinh doanh phân bón, tịch thu gần 300 nghìn kg phân bón các loại.
Bất hợp lý...
Ông Nguyễn Hạc Thúy - Phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội phân bón VN cho biết, hiện nay, trong số hơn 500 cơ sở sản xuất phân bón đang hoạt động trên toàn quốc, phần lớn chỉ được trang bị phương tiện sản xuất đáng giá vài chục triệu đồng nhưng vẫn được cấp phép hoạt động. Hơn nữa, theo ông Thúy phân bón lại là mặt hàng chưa được quy định là mặt hàng sản xuất, kinh doanh có điều kiện, do vậy nhiều cơ sở nhỏ lẻ chưa có đủ các điều kiện cần thiết, làm ra mặt hàng kém chất lượng vẫn được tham gia sản xuất, kinh doanh - ông Thúy chia sẻ.
Mặt khác, việc quản lý phân bón theo danh mục được phép sản xuất, kinh doanh và sử dụng ở VN như hiện nay rất tốn kém, vừa mất thời gian khảo nghiệm, vừa gây khó khăn cho việc tra cứu (trên 5.000 loại phân bón có trong danh mục), không thực hiện được việc truy xuất nguồn gốc, dẫn tới hiệu quả quản lý thấp.
Kỳ vọng mới
Lâu nay, sản phẩm bị làm giả, các DN chủ yếu gửi thông báo tới các đại lý, khách hàng khuyến cáo người tiêu dùng, phương thức này là cách nhiều DN chọn mặc dù rất dài hơi, mệt mỏi, tốn kém nhưng không còn cách nào khác.
Mới đây Bộ Công Thương đã có dự thảo Nghị định quy định quản lý sản xuất, kinh doanh phân bón thay thế Nghị định 113/2003/NĐ-CP và Nghị định 191/2007/NĐ-CP. Theo dự thảo này, mặt hàng phân bón sẽ được đưa vào danh mục sản xuất có điều kiện. Tức là, DN phải đáp ứng các yêu cầu về cơ sở vật chất, nhân lực, hệ thống quản lý chất lượng đảm bảo chất lượng phân bón; loại bỏ những đơn vị yếu kém, không đủ điều kiện, sản xuất phân bón giả, kém chất lượng. Việc quy định chi tiết điều kiện sản xuất đối với các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh, XK, NK phân bón cũng sẽ tạo thuận lợi cho việc kiểm tra, thanh tra, phân loại, xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm.
Năng lực sản xuất phân bón trong nước đáp ứng trên 80% nhu cầu sử dụng
Theo Bộ Công Thương, hiện năng lực sản xuất phân bón trong nước đã đáp ứng được trên 80% nhu cầu sử dụng. Thậm chí một số mặt hàng cung cấp đủ 100% nhu cầu và còn dư để phục vụ xuất khẩu. Tuy nhiên, do chưa liệt vào mặt hàng có điều kiện cần giấy chứng nhận hoặc giấy phép nên thời gian qua số lượng các DN mọc lên nhanh chóng nhưng chất lượng khó kiểm soát.
Năm 2012, Cục Quản lý thị trường đã xử lý 1.132 vụ liên quan đến chất lượng, giả nhãn hiệu mặt hàng phân bón.
Các vi phạm chủ yếu là giả nhãn mác của công ty lớn, giá niêm yết… hầu hết doanh nghiệp vi phạm là cơ sở nhỏ, thiết bị sản xuất thô sơ, công ty tư nhân không đăng ký sản xuất, kinh doanh phân bón, cá nhân, hộ kinh doanh cá thể không được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Một số hộ nông dân mua phân bón với số lượng khá lớn trong đó có cả phân bón giả, kém chất lượng rồi trực tiếp bán lại cho người dân xung quanh. Đại diện Cục Quản lý thị trường nhận định, những đối tượng này rất khó kiểm soát, rất khó khăn cho công tác kiểm tra.