VINACHEM

Trước kiến nghị của Tập đoàn Hóa chất về tháo gỡ khó khăncho hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón trong nước, Bộ Tài chính dự kiếntăng thuế nhập khẩu ưu đãi từ 3% lên 6% với một số sản phẩm thuộc mặt hàng này.

Tồn kho 685 nghìn tấn

Trong kiến nghị, Tập đoàn Hóa chất cho biết, từ đầu năm đếnnay các đơn vị thành viên của Tập đoàn đã tập trung đẩy mạnh sản xuất, tiếtgiảm chi phí, mở rộng thị trường, giảm hàng tồn kho, tăng hiệu quả sản xuấtkinh doanh, tăng thu cho ngân sách, ổn định việc làm và thu nhập cho người laođộng và tích cực tham gia các hoạt động phúc lợi xã hội.

Tuy nhiên, các chỉ tiêu chính về sản xuất công nghiệp, doanhthu trong năm 2014 đều thấp hơn cùng kỳ, trong đó sản xuất phân bón đạt thấpnhất so với nhiều năm trở lại đây.

Cụ thể: giá trị sản xuất kinh doanh phân bón và thuốc bảo vệthực vật 4 tháng đầu năm 2014 giảm 5,8% so với cùng kỳ 2013; doanh thu giảm10,6%; tồn kho 685 nghìn tấn, trong đó, ure tồn 138 nghìn tấn, NPK tồn kho 279nghìn tấn…

Nguyên nhân chính là lượng phân bón ure và NPK nhập khẩucuối 2013 và đầu 2014 tăng mạnh trong khi sản lượng ure của 4 nhà máy trongnước đã dư khoảng 300 nghìn tấn/năm.

Bên cạnh đó, sản xuất phân bón NPK trong nước chưa được kiểmsoát tốt, chủ yếu có quy mô nhỏ, sản xuất thủ công. Có hiện tượng sản xuất phânbón giả ở hầu hết các địa phương.

Ngoài ra, nhà máy sản xuất phân ure của Tập đoàn tại Ninh Bìnhmới đi vào hoạt động cuối năm 2012 nên các chi phí khấu hao, lãi vay chiếm tỷtrọng lớn trong giá thành phẩm. Than - nguyên liệu chiếm tỷ trọng lớn nhấttrong giá thành phẩm - phải mua với giá cao, trong khi giá bán ure tăng khôngđáng kể.

Vì vậy, Tập đoàn Hóa chất kiến nghị tăng thuế nhập khẩu ure(mã 3102.10.00) từ mức 0% - 4,5% lên mức chung là 7%; tăng thuế nhập khẩu NPK(mã 3105.20.00) từ mức 0% - 6% lên mức chung là 8%; tăng thuế nhập khẩu DAP (mã3105.30.00) từ mức 0% - 4,5% lên mức chung là 8%.

Khuyến khích sản xuất trong nước

Phân tích vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết, thuế suất củamặt hàng ure đã được điều chỉnh tăng từ 0% lên 3% từ 1-1-2014 để khuyến khíchsản xuất ure. Việc này đã làm giảm lượng nhập khẩu ure. Theo số liệu của Tổngcục Hải quan, 4 tháng đầu năm 2014, ure nhập khẩu đã giảm 69% về lượng và 72%về trị giá so với cùng kỳ 2013.

Theo thông tin của Tập đoàn Hóa chất, tổng phân bón tồn kholà 685 nghìn tấn, trong đó ure tồn 138 nghìn tấn, tăng gần 900% so với cùng kỳ2013. Như vậy, Bộ Tài chính dự kiến điều chỉnh tăng thuế NK ưu đãi mặt hàngphân ure từ 3% lên 6% (bằng mức trần cam kết WTO).

Với mặt hàng phân NPK, mức thuế hiện hành là 6%, thấp hơnmức trần cam kết WTO (6,5%). Tuy vậy, Biểu thuế NK ưu đãi hiện hành không quyđịnh mức thuế suất lẻ (0,5%) nên mức 6% được coi là cao nhất theo cam kết WTO.Vì vậy, kiến nghị điều chỉnh tăng lên 8% là không phù hợp cam kết của Việt Nam.

Với mặt hàng phân DAP, thuế suất đã được điều chỉnh tăng từ0% lên 3%, áp dụng từ 1-1-2014. Hiện năng lực sản xuất DAP đạt 250 nghìntấn/năm. Mặt khác, theo số liệu của Tổng cục Hải quan, lượng nhập khẩu phân DAPtrong hơn 4 tháng đầu năm 2014 là 276 tấn, trong đó nhập khẩu từ Trung Quốc làgần 244 nghìn tấn.

Như vậy, lượng phân DAP được nhập khẩu chủ yếu từ Trung Quốc(thực hiện theo thuế nhập khẩu ưu đãi MFN). Theo đó, để khuyến khích sản xuấtphân DAP trong nước, đồng thời hạn chế NK từ Trung Quốc, Bộ Tài chính dự kiếntăng thuế suất nhập khẩu ưu đãi với mặt hàng này từ 3% lên 6% (bằng mức trầncam kết WTO).

Những điều chỉnh này đang được Bộ Tài chính nêu ra và lấy ýkiến của Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Kế hoạch vàĐầu tư và Hội Nông dân Việt Nam.