Báo cáo do Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên trình bày tại buổi giao ban về xuất nhập khẩu ngày 29/11 nêu rõ, tháng 11 tình hình xuất khẩu tiếp tục diễn biến theo chiều hướng tích cực với các yếu tố thuận lợi về giá, đơn hàng, thị trường...
Giá xuất khẩu của hầu hết các mặt hàng nông sản đều tăng mạnh như sắn tăng tới 83,8%, cao su tăng khoảng 81,2%, hạt điều tăng là 21,2%... Tiếp đến là giá dầu thô tăng 33,9% và than đá tăng là 53,2%...
Nhờ vậy, kim ngạch xuất khẩu tháng 11/2010 tăng tới 24,5% so với cùng kỳ năm 2009. Tính cả 11 tháng, bình quân mỗi tháng xuất khẩu đạt 5,86 tỷ USD, cao hơn mức bình quân đã đề ra (kế hoạch năm 2010 kim ngạch xuất khẩu là 60,5 tỷ USD, bình quân 5,04 tỷ USD/tháng).
Về cơ cấu hàng hóa xuất khẩu, tỷ trọng nhóm hàng công nghiệp, chế tạo đã tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước, cụ thể là từ 62,8% lên 68,1%. Trong khi nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản lại giảm từ 15,2% xuống 11%.
Như vậy, cơ cấu hàng hóa xuất khẩu đã và đang có những chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng dần tỷ trọng nhóm hàng công nghiệp, chế tạo, nhóm hàng có hàm lượng công nghệ và chất xám cao, giảm dần xuất khẩu hàng thô, có giá trị gia tăng thấp.
Trên cơ sở của những tín hiệu lạc quan này, Bộ Công Thương dự báo, tháng cuối năm xuất khẩu tiếp tục vẫn diễn biến theo chiều hướng thuận lợi. Cả năm xuất khẩu có khả năng đạt được 70,8 tỷ USD, tăng 24% so với năm 2009, và tăng 16,5% so với kế hoạch năm.
“Với những thuận lợi như đã phân tích ở trên, khả năng đạt được mức tăng trưởng này là hoàn toàn có thể”, Thứ trưởng Biên nhận định.
Nhập siêu vẫn dưới ngưỡng
Cũng theo báo cáo của cơ quan giữ vai trò trong điều hành xuất nhập khẩu này, tổng nhập siêu 11 tháng năm 2010 ước là 10,65 tỷ USD, bằng 16,58% kim ngạch xuất khẩu. Tỷ lệ nhập siêu 11 tháng vẫn nằm dưới ngưỡng 20% mà Chính phủ đặt ra.
Tuy vậy, nếu xét về cơ cấu mặt hàng nhập khẩu so với cùng kỳ, kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng cần nhập khẩu và nhóm hàng cần hạn chế chỉ tăng lần lượt là 18,5% và 16,1%, thì nhóm hàng cần kiểm soát lại tăng tới 33,1%.
Điều này được lý giải chủ yếu là do sự tăng mạnh của giá vàng trong thời gian qua. Để bình ổn giá vàng trong nước, Ngân hàng Nhà nước đã quyết định cấp phép nhập khẩu vàng miếng 4 lần.
Mặc dù theo chu kỳ hàng năm, nhập khẩu tháng cuối cùng của năm thường tăng cao hơn so với những tháng trước. Song với các biện pháp kiềm chế nhập siêu đồng bộ đang tích cực được triển khai, dự báo nhập khẩu năm 2010 sẽ chỉ khoảng 82,8 tỷ USD, tăng 18,4% so với năm 2009. Theo đó, nhập siêu cả năm 2010 sẽ trong khoảng 12 tỷ USD, tỷ lệ nhập siêu/xuất khẩu là 17,02%, vẫn đạt được chỉ tiêu của Chính phủ đặt ra.
Tuy khá lạc quan với các con số sẽ đạt được trong năm 2010, nhưng Thứ trưởng Biên cũng như đại diện cho các hiệp hội, ngành hàng vẫn khá “dè dặt” trước chỉ tiêu trong năm 2011 là tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa đạt 10% so với thực hiện năm 2010, nhập siêu hàng hoá năm 2011 dưới 18% so với tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa vừa được Quốc hội thông qua.
Thứ trưởng Nguyễn Thành Biên cho rằng điều này là khá khó vì trong năm tới, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn như các rào cản thương mại ngày càng tăng lên... Thêm vào đó, giá của của nhiều mặt hàng sẽ khó có thể được như hiện nay do đây đang là giai đoạn đầu của thời kỳ phục hồi kinh tế sau thời gian suy thoái.