VINACHEM

Việt Nam có 3,8 triệu ha đất lúa thì có tới 2 triệu ha là đấtphèn, chiếm hơn 50% diện tích lúa và là tác nhân hạn chế chủ yếu năng suất lúa.Sử dụng phân lân nung chảy Văn Điển là một giải pháp hiệu quả khắc phục hiệu quả.

Lân nung chảy Văn Điển có bí kíp dinh dưỡng thiết yếu cholúa trên đất chua phèn. Về các dạng phân lân bón cho lúa trên đất phèn nặng bàcon nông dân nhận thấy, hiệu lực của lân Văn Điển (Thermophosphate gọi tắt làTP) thường cao hơn hẳn super lân hay DAP khi bón đơn độc các loại phân này. Hiệuquả cao của việc bón lân Văn Điển có thể được giải thích bằng thành phần của loạiphân này. Ngoài chất lân (P2O5) chiếm từ 14,5-15%, trong thành phần lân Văn Điểncòn có CaO (25-28%), MgO (17-20%), SiO2 (24%) và một số nguyên tố vi lượng(trong lân super, ngoài chứa 15% lân và 11% CaO dễ tiêu, không chứa các thànhphần trung vi lượng như vậy). Để thuận lợi khi bón, thay cho dạng bột trướcđây, hiện đã có loại TP vê viên, khử bỏ các gai nhọn giúp bà con không bị khó xửkhi bị dằm tinh thể đâm vào da tay. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy bón phối hợpgiữa lân Văn Điển (dùng bón lót) và DAP (dùng bón thúc) và kali làm cho năng suấtlúa đạt cao nhất:

Phân đạm: Năng suất lúa tăng theo lượng đạm bón, lượng đạmbón 100kg N/ha (217 kg/ha) là thích hợp. Tăng lượng đạm lên cao nữa năng suấtlúa tăng chậm hoặc giảm và hiệu quả kinh tế thấp.

Lân: Bón lân với mức từ 100-120kg P2O5 (600 – 720kg lân/ha)trở lên mới đảm bảo năng suất lúa. Tuy nhiên theo năm canh tác lượng lân bónthích hợp có thể giảm dần do trong đất có dư lại lượng lân dễ tiêu mà cây chưatiêu thụ hết, vì vậy bà con có kinh nghiệm, những năm đầu mới khai hoang, lượnglân bón cần rất cao, những năm sau lượng lân có thể giảm.

Kali: Phân kali chỉ thể hiện hiệu quả khi bón dư đạm hoặc bịsâu bệnh tấn công, ở vụ đông xuân, bón TP cho bội thu 61,2% so với đối chứngkhông bón, hiệu suất đạt 38,7 kg thóc/kg P2O5 vụ hè thu nếu không bón lân sẽkhông cho thu hoạch, hiêu suất đạt 70,0kg thóc/kg P2O5.

Can xi: Lượng canxi rất giàu trong lân Văn Điển 28%, 1kgphân lân nung chảy tương đương 0,5-0,7kg canxi cacbonat, do vậy bón phân lânnung chảy không cần dùng vôi để khử chua như khi dùng các loại phân lân khác.Như vậy canxi cũng có tác dụng gián tiếp đến hiện tượng cố định lân thông quaviệc tăng giá trị pH của đất.

Magiê rất giàu trong TP với lượng 17%, cùng với canxi góp phầnlàm tăng độ bão hòa kiềm của đất, cải thiện khả năng trao đổi cantion của đất.Magiê có ảnh hưởng lớn đến sự hình thành hoạt động của các enzym tham gia traođổi nitơ và trao đổi chất, có tác dụng thuận lợi cho sự ra hoa, tạo hạt lúa chắcmẩy.

Silic: Trong lân Văn Điển chứa tới 24% SiO2 hòa tan, bónsilic giúp cho cây lúa cứng cáp, giữ được bộ lá xanh đậm lâu, hấp thu tốt ánhsáng, giảm tỷ lệ lúa đổ tới 65% so với đối chứng; silic có tác dụng tăng sức đềkháng cho cây trồng, tăng khả năng kháng bệnh, như bệnh tàn lụi khô héo, bệnhthối rễ và bệnh đốm mép lá. Ngoài ra, silic còn có tác dụng cải thiện chất lượngnông sản, với cây lúa làm tăng tỷ lệ gạo nguyên tới 4,9%.

1. Cách bón phân khoa học trên đất phèn

a) Bón lân Văn Điển:

+ Đất phèn nặng: Những năm mới khai hoang cần bón từ 102-140kg P2O5/ha (600 – 840kg/ha) nhưng từ năm thứ 5 trở đi, chỉ cần bón 80-100kgP2O5/ha (480 – 600kg TP) là đủ. Tỷ lệ phối hợp giữa lân Văn Điển và DAP nên là:60% P2O5 bằng lân Văn Điển và 40% P2O5 bằng DAP (tăng lân Văn Điển, giảm DAP).Nhưng từ năm thứ 3 trở đi, lượng lân Văn Điển có thể giảm đi và thay vào đótăng DAP. Tỷ lệ trên có thể giảm đi còn 25-50% P2O5 lân Văn Điển và 50-75% P2O5dưới dạng DAP.

+ Đất xám: Liều lượng lân cần bón cho lúa ngắn ngày: 40-60kgP2O5/ha (240 – 360kg/ha). Cách bón: Bón lót 100% hoặc bón lót 50% và thúc đẻ50% là tốt nhất.

+ Đất phèn trung bình: Liều lượng lân bón thích hợp là 60kgP2O5/ha (360kg/ha), cách bón như đối với đất xám.

b) Bón phân NPK đa yếu tố Văn Điển:

Trên nền nguyên liệu chính là lân nung chảy, Công ty CP Phânlân nung chảy Văn Điển đã nghiên cứu, sản xuất các loại phân bón chuyên dụngcho cây và cho đất, lượng bón và cách bón phân chuyên dụng NPK đa yếu tố Văn Điểnchuyên cho lúa trên đất chua phèn như sau: (Bảng)