Tờ Financial Times đã đưa ra nhận định của một nhà sản xuất hàng đầu cho rằng Liên minh châu Âu đang "mộng du" và trở nên phụ thuộc vào phân bón của Nga, giống như đã từng với khí đốt tự nhiên.
Ông Svein Tore Holsether, Giám đốc điều hành của nhà sản xuất hóa chất Na Uy Yara International, cho biết phân bón nitơ, sử dụng rộng rãi để tăng trưởng thực vật, được sản xuất bằng khí đốt tự nhiên và EU đang ngày càng nhập khẩu nhiều chất dinh dưỡng cho cây trồng từ quốc gia bị trừng phạt.
Ông Holsether gọi "phân bón là loại khí mới". Ông nói thêm: "Thật nghịch lý khi mục tiêu của châu Âu là giảm sự phụ thuộc vào Nga và giờ đây chúng ta giống như đang trong cơn 'mộng du' khi phó mặc nguồn dinh dưỡng quan trọng để trồng lương thực và năng lượng phân bón cho Nga".
Nga hiện là một trong những nước sản xuất và xuất khẩu phân bón chứa nitơ lớn nhất thế giới. Việc nhập khẩu urê, một chất dinh dưỡng cây trồng phổ biến dựa trên nitơ, đã tăng gấp đôi từ Nga trong 1 năm, tính đến tháng 6/2023 so với 12 tháng trước đó, trích dẫn dữ liệu từ Eurostat.
Mặc dù sản lượng nhập khẩu urê của EU từ đã giảm kể từ đầu năm nay nhưng vẫn chiếm khoảng 1/3 tổng lượng nhập khẩu vào khối. Theo Ủy ban châu Âu, EU nhập khẩu 24% tổng nguồn cung phân bón nitơ từ Nga, trong đó Ai Cập là nhà cung cấp lớn thứ hai với 22%.
Chất dinh dưỡng cây trồng dựa trên nitơ được tạo ra bằng cách trộn hóa chất từ không khí với hydro từ khí tự nhiên ở nhiệt độ và áp suất cao.
Việc giá khí đốt tự nhiên tăng đột biến vào năm 2022 sau các lệnh trừng phạt của phương Tây chống lại Nga liên quan đến cuộc xung đột Ukraine cũng khiến giá phân bón tăng cao, ảnh hưởng đến khả năng tài chính của nông dân châu Âu.
Trong khi đó, Moscow chứng kiến doanh thu xuất khẩu tăng 70% vào năm 2022. Ông Holsether cho biết giá phân bón đã giảm kể từ đó cùng với giá khí đốt tự nhiên nhưng ngành phân bón của châu Âu vẫn đang gặp khó khăn do hàng nhập khẩu của Nga chiếm thị phần lớn hơn trên thị trường.
Các nước phương Tây đã không áp đặt bất kỳ lệnh trừng phạt nào đối với hoạt động xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga kể từ khi nước này bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2/2022. Tuy nhiên, Moscow phàn nàn rằng hoạt động xuất khẩu bị cản trở bởi các lệnh trừng phạt, khiến các thương nhân gặp khó khăn hơn trong việc xử lý thanh toán, vận chuyển và nhận tiền bảo hiểm.