VINACHEM

Trung bình hàng năm lực lượng quản lý thị trường phát hiện,xử lý khoảng 300 vụ vi phạm, xử phạt hành chính hàng tỷ đồng. Nhưng đến nay,buôn lậu phân bón giả vẫn tràn lan và ngày càng phức tạp.

Hàng trăm hộ nông dân tại một số tỉnh ĐBSCL điêu đứng vì muanhầm phân bón, thuốc trừ sâu kém chất lượng, nhái những thương hiệu uy tín. Tạihuyện Đăk Song, tỉnh Đăk Nông, nhiều hộ nông dân lâm vào cảnh “trắng tay” khiphải chặt bỏ vườn cà phê cũng do bón phân giả khiến cây bị vàng lá, rụng trái.Tình trạng tương tự cũng đã từng diễn ra rải rác ở nhiều tỉnh thành với nhiềuloại cây trồng khác nhau như cà phê, hồ tiêu, lúa, ngô và cây ăn trái… nhưngngười nông dân chẳng biết kêu ai.

Theo Cục Quản lý thị trường (QLTT), Bộ Công Thương, trungbình hàng năm lực lượng QLTT phát hiện, xử lý khoảng 300 vụ vi phạm, xử phạthành chính hàng tỷ đồng. Nhưng đến nay, buôn lậu phân bón giả vẫn tràn lan vàngày càng phức tạp. Các vụ vi phạm chủ yếu vẫn là sản xuất, kinh doanh phân bóngiả, kém chất lượng, nhái nhãn mác… tập trung nhiều các tỉnh như An Giang, LongAn, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Bến Tre, Đồng Nai, Lâm Đồng.

Ông Lê Quốc Phong, Tổng giám đốc CTCP Phân bón Bình Điền chobiết, do lợi nhuận trước mắt, tại một số tỉnh thành trên cả nước xuất hiện nhiềucơ sở DN tư nhân sản xuất phân bón giả của các DN uy tín, phân bón kém chất lượngtung ra làm nhiễu loạn thị trường. Điển hình có những cơ sở bất chấp luật pháp,dùng gạch non nghiền ra pha trộn với đất sét, đá làm giả kali, hoặc phân trộn vớicát nhuộm đỏ đóng bao bì là kali 60% K20 để bán, nhưng hàm lượng và giá trị rấtthấp…

“Hành vi lừa đảo trục lợi của một bộ phận những cơ sở sản xuấtnhư vậy đáng bị lên án, xử lý nghiêm. Bởi, nó không chỉ khiến nhiều hộ nông dânlâm vào cảnh thất bát trắng tay, thiệt hại nghiêm trọng, mà còn ảnh hưởng trựctiếp đến những DN sản xuất hàng thật, hàng đảm bảo chất lượng. Cũng như, nó lànguyên nhân đẩy chi phí sản xuất nông nghiệp lên cao, gây thiệt hại cho nềnkinh tế đất nước”, ông Phong nói.

Việc phải cạnh tranh, đối phó với sản phẩm phân bón, thuốctrừ sâu nhập lậu tràn lan từ Trung Quốc, cũng như đối chọi với các tập đoàn sảnxuất lớn mạnh từ các quốc gia đang dần chiếm lĩnh thị trường, cũng đã khiến nhiềuDN sản xuất phân bón nội đau đầu. Nhưng với “ma trận” trùng điệp từ những cơ sởsản xuất nhỏ lẻ càng làm cho thị trường phân bón trong nước thêm phần nhiễu loạn.

Tổng giám đốc CTCP Vật tư Nông sản (Apromaco) Nguyễn TiếnDũng cho rằng, khó nhất là chính những cơ sở, DN nhỏ lẻ đã không tự ý thức xâydựng thương hiệu, chất lượng cho sản phẩm của mình mà lại tự triệt tiêu thị trườngbằng cách nhập nhằng giá trị, nhãn mác… để nâng giá, hoặc sử dụng cả công thứchàm lượng làm tên sản phẩm như NPK 5.10.3 để làm người nông dân hiểu lầm, nhưngthực chất hàm lượng thấp.

Một số DN sản xuất phân bón có quy mô cũng phản ánh, nhữngloại phân bón giả thường có hàm lượng dinh dưỡng thấp, chỉ bằng 1/10 loại phânbón khác, trong khi giá bán vẫn xấp xỉ, hoặc thấp hơn không đáng kể với giá bánphân bón có thương hiệu. Như vậy, vô hình trung các DN sản xuất hàng thật khócó thể cạnh tranh lại, trong khi người nông dân lại không dễ dàng phân biệt thậtgiả, còn QLTT thì cứ bắt chỗ nọ lại nảy ra chỗ kia.

Để đầu tư nhà xưởng, máy móc, dây chuyền công nghệ mới, DN sảnxuất phân bón phải chi hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ đồng để đảm bảo yêu cầuchất lượng. Trong khi phần lớn các cơ sở sản xuất nhỏ lẻ đều sản xuất trong môitrường tạm bợ, không đầu tư nghiên cứu sản phẩm, xử lý môi trường… vẫn ngangnhiên bán hàng ra thị trường.

Theo Bộ Công Thương, hiện cả nước có 500 DN sản xuất phânbón và khoảng 30.000 đại lý kinh doanh phân bón. Trong đó, chỉ khoảng 10% DN cóquy mô sản xuất lớn, đầu tư bài bản, còn lại đến 90% DN nhỏ, lẻ, công nghệ sảnxuất lạc hậu.

Theo Hiệp hội Phân bón Việt Nam, trên thị trường hiện nay vẫncòn tồn tại không ít DN “làm giả, ăn thật”, nhập lậu, trốn thuế khiến cho thịtrường phân bón trở nên tù mù, trong khi chế tài chưa đủ sức răn đe. Vì vậy, cầnphải có những hành động mạnh mẽ, quyết liệt và đồng bộ hơn để thị trường phânbón đi vào ổn định, lành mạnh góp phần thúc đẩy nền nông nghiệp nước nhà ngày mộtlớn mạnh vì đây là thị trường còn rất nhiều tiềm năng.