Tình trạng thiếu phân bón, đặc biệt là sau khi chiến sự nổ ra ở Ukraine, khiến ngành nông nghiệp rơi vào tình trạng hỗn loạn và đẩy chi phí lương thực cao hơn trên toàn cầu. Nhưng vấn đề này có thể sắp dịu lại vì lượng phân bón tồn kho trên thế giới, đặc biệt ở châu Mỹ, đang tăng mạnh khi nông dân hạn chế mua vì giá quá cao.
Các vụ mùa trên toàn thế giới phụ thuộc lớn vào nguồn cung phân bón từ Nga, một trong những nhà xuất khẩu lớn nhất. Nhưng chiến tranh xảy ra ở Ukraine cách đây 4 tháng đã làm chao đảo các thị trường phân bón. Cuối cùng, giá phân bón tăng cao đến mức nông dân ngừng mua, và bây giờ thị trường đang đảo chiều. Nguồn cung phân bón đang tăng mạnh từ Florida (Mỹ) cho đến các nước Nam Mỹ. Theo các nguồn thạo tin, nhiều tàu chở phân bón đang chờ dỡ hàng và các công ty kinh doanh phân bón đang xoay xở giảm lượng hàng tồn đọng tại các cảng và kho hàng.
Tại Brazil, các nhà kho phân bón đã sử dụng công suất tối đa khi nông dân không mua vì đặt cược giá sẽ còn giảm nữa. Kho cảng trữ phân bón của Công ty VLI Logistics ở Santos, cảng bận rộn nhất ở khu vực Mỹ Latin, đã hết sức chứa. Brazil nhập khẩu đến 85% nhu cầu phân bón, chủ yếu từ Nga.
Brazil là nước xuất khẩu lớn nhất thế giới đối với một số loại lương thực, bao gồm đậu nành. Nông dân nước này có thể trì hoãn mua phân bón cho đến thời điểm gieo trồng đậu nành vào tháng 9.
Kể từ tháng 3, chỉ vài tuần sau khi Nga mở cuộc tấn công quân sự ở Ukraine, dự trữ phân kali ở khu vực Bắc Mỹ tăng lên mức cao nhất trong 6 năm, theo dữ liệu của Bloomberg, khi giá tăng vọt , khiến nông dân dừng bón phân cho cây trồng.
Trong khi đó, các lo ngại về việc nguồn cung phân bón từ Nga sẽ bị cắt đứt hoàn toàn đã không diễn ra. Theo dữ liệu hàng hóa do Bloomberg theo dõi, hoạt động xuất khẩu phân bón của Nga được miễn trừ khỏi các lệnh trừng phạt mà Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) áp đặt nhằm đáp trả cuộc chiến ở Ukraine, và một số lô hàng phân bón của Nga đang trên đường đến Mỹ, bao gồm một con tàu chở 12.000 tấn phân urê. Tuy số lượng này tương đối nhỏ nhưng điều đó xác nhận rằng dòng chảy phân bón từ Nga không bị gián đoạn.
Chính phủ Mỹ thậm chí đang khuyến khích các công ty nông nghiệp và vận tải biển mua và vận chuyển nhiều phân bón của Nga hơn. Giá phân bón bán buôn đang giảm sau khi tăng vọt lên mức cao nhất trong nhiều năm. Giá phân bón ở Bắc Mỹ đang ở mức thấp nhất kể từ tháng 1 và chỉ số giá phân bón ở khu vực giảm 35% kể từ khi chạm mức kỷ lục vào cuối tháng 3, theo Green Markets, công ty nghiên cứu thị trường phân bón của Bloomberg. Nông dân vẫn đang chờ đợi giá phân bón thấp hơn nữa dù giá ngũ cốc có xu hướng tăng cao hơn.
Chỉ số giá phân bón khu vực Bắc Mỹ hàng tuần của Green Markets giảm 4% trong tuần này sau khi đã giảm 3% vào tuần trước. Giá bán buôn phân urê ở New Orleans (Mỹ) giảm về mức thấp nhất kể từ tháng 8 năm ngoái.
Đà trượt giá của phân bón. nếu nó tiếp tục, có thể làm giảm bớt một số lo ngại rằng nông dân sẽ dừng sử dụng các chất dinh dưỡng tổng hợp để tiết kiệm tiền, làm giảm năng suất cây trồng và làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát lương thực cũng như nạn đói ở nhiều nơi trên thế giới. Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để kết luận giá phân bón đi vào xu hướng giảm nếu cuộc chiến ở Ukraine tiếp tục kéo dài trong thời kỳ nhu cầu phân bón đang tăng cao do yếu tố mùa vụ.
Alexis Maxwell, nhà phân tích của Green Markets, cho biết: “Giá phân bón giảm nhẹ trong suốt mùa xuân do việc trồng trọt bị trì hoãn và cung dồi dào. Nhưng giá mỗi tấn phân bón vẫn ở gần mức cao kỷ lục, khiến nông dân hạn chế sử dụng phân bón. Tỷ lệ giá phân bón so với giá nông sản đã giảm xuống, tạo ra cơ hội mua tiềm năng cho những người nông dân trồng bắp cần phân bón ngay hôm nay”.