VINACHEM

Một số giải pháp nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và công nhân lao động trong khối doanh nghiệp nhà nước đối với việc thực hiện nguyên tắc “tập trung dân chủ” trong công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam theo Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ chính trị khóa XII về “ Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”.

Đảng Cộng sản Việt Nam do chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, dưới sự lãnh  đạo của Đảng cách mạng Việt Nam đã giành được nhiều thắng lợi vẻ vang. Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của dân tộc. Mục đích của Đảng là xây dựng nước Việt Nam độc lập, dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh, không còn người bóc lột người, thực hiện thành công chủ nghĩa xã hội và cuối cùng là chủ nghĩa cộng sản. Trong quá trình phát triển với nhiệm vụ, sứ mệnh lịch sử của Đảng là lãnh đạo cuộc đấu tranh xóa bỏ áp bức, bất công, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa và tiến tới chủ nghĩa cộng sản, Đảng xác định và kiên trì với nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và sinh hoạt Đảng. 

Trong giai đoạn hiện nay Đảng Cộng sản Việt Nam vừa phải lãnh đạo một sự nghiệp mới mẻ, vĩ đại, phức tạp, khó khăn chưa từng có, một mặt, Đảng phải tổ chức, hoạt động một cách dân chủ để phát huy mọi tiềm năng, lực lượng của đảng viên, tổ chức đảng mới mong thành công, mặt khác, cuộc đấu tranh xây dựng xã hội mới thực chất là cuộc đấu tranh giai cấp quyết liệt mà lợi thế so sánh lực lượng đang có lợi cho các thế lực thù địch, đòi hỏi Đảng phải có tổ chức cao mới có sức mạnh bảo đảm cho thắng lợi, muốn vậy, Đảng phải tổ chức tập trung, thống nhất, kỷ luật nghiêm minh. Thử hỏi, nếu cho phép đảng viên trong Đảng không phải chấp hành nghị quyết của Đảng, đảng viên được tự do truyền bá ý kiến cá nhân trái với quan điểm của Đảng thì tình hình sẽ ra sao? Chắc chắn sẽ bắt đầu một thời kỳ rối loạn và sụp đổ bi thảm. Nguyên tắc tập trung dân chủ không chỉ tạo cho Đảng kỷ luật thống nhất, nghiêm minh, mà còn tạo cơ chế hữu hiệu nhất để phát huy mọi sáng kiến, sáng tạo, khai thác mọi trí tuệ của đảng viên, của cơ sở. Do vậy, trong điều kiện nào cũng phải phát huy cao độ dân chủ và đồng thời, phải có sự tập trung thống nhất. Không thể có việc Đảng chỉ cần tổ chức chặt chẽ, lãnh đạo thống nhất trong thời kỳ đấu tranh giành chính quyền, còn trong thời kỳ lãnh đạo xây dựng chủ nghĩa xã hội thì tổ chức, hoạt động lại lỏng lẻo.

Đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ là vấn đề sống còn của Đảng trong giai đoạn hiện nay. Tính dân chủ trong Đảng được thể hiện ở nội dung toàn thể Đảng viên đều bình đẳng về quyền và lợi ích, đều được tham gia trực tiếp hoặc thông qua đại biểu để thực hiện quyền của mình, thể hiện ý kiến của mình trong mọi công việc của Đảng, khi thảo luận thì phải thực sự dân chủ, nhưng khi hành động thì thống nhất trăm người như một. Tất cả những người có trách nhiệm trong Đảng và tất cả các cơ quan lãnh đạo của Đảng đều do dân chủ bầu cử mà lập nên, đều có trách nhiệm thực hiện và báo cáo trước tổ chức đã bầu ra mình và họ có thể bị bãi miễn bất kỳ lúc nào nếu không xứng đáng và không hoàn thành nhiệm vụ tổ chức giao. Cần phải nhận thức đúng đắn rằng tập trung dân chủ thể hiện sự thống nhất hài hòa và biện chứng giữa hai mặt tập trung và dân chủ trong một sự việc, một hiện tượng. Đó là những yếu tố không hề loại trừ lẫn nhau mà còn làm tiền đề cho nhau, lập thành một chỉnh thể và là một tất yếu khách quan trong tổ chức và hoạt động của Ðảng. Có dân chủ mới có sự thúc đẩy và phát huy tính chủ động, sáng tạo, mới nuôi dưỡng và phát triển được các tài năng. Có tập trung mới tạo ra được sức mạnh chung, thống nhất ý chí và hành động vì mục tiêu chung của cách mạng. Tập trung đúng đắn, hợp lý sẽ làm tăng sức mạnh của dân chủ. Dân chủ lành mạnh phải dựa trên cơ sở tập trung. 

Giữa 2 mặt tập trung và dân chủ phải được coi trọng như nhau, không được xem nhẹ mặt nào, không nên tuyệt đối hóa một mặt nào đều dẫn đến sai lầm nguy hiểm, có hại cho sự lãnh đạo của Đảng. Ðảng ta đã khẳng định: Trong điều kiện là Ðảng duy nhất cầm quyền, việc thực hiện nghiêm túc, đúng đắn nguyên tắc tập trung dân chủ trong Ðảng có ý nghĩa quyết định đối với việc thực hiện tập trung dân chủ trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước và tạo lập phương thức lãnh đạo đúng đắn của Ðảng. 

Tại nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ chính trị về vấn đề "Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới". Nghị quyết chỉ ra rõ một số vấn đề quan trọng đó là: Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ Đảng, bảo vệ quan điểm chính trị, sự lãnh đạo của Đảng, bảo vệ chế độ, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc cải cách, xây dựng, đối mới đất nước và hợp tác quốc tế, bảo vệ an ninh quốc gia, dân tộc,… Đó là các nội dung quan trọng và cốt lõi của sự nghiệp đổi mới, xây dựng Đảng, là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, đó là việc làm tự giác, thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, mặt trận tổ quốc Việt Nam và đoàn thể chính trị - Xã hội cùng cấp; của mỗi cơ quan, đơn vị, của cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu. 

Để nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và công nhân lao động trong khối doanh nghiệp nhà nước với phương châm “lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”, “lấy cái đẹp dẹp cái xấu” cần thực hiện tốt một số giải pháp chủ yếu để tăng cường nguyên tắc tập trung dân chủ ở cơ sở hiện nay

Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của cấp ủy đối với công tác tư tưởng chính trị ở đơn vị.

Thường xuyên tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về nguyên tắc tập trung dân chủ cho các cán bộ, đảng viên.

Các tổ chức đảng và cấp ủy cơ sở phải làm rõ nội dung, yêu cầu của nguyên tắc tập trung dân chủ trong tình hình mới; tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, đảng viên về nguyên tắc tập trung dân chủ, làm cho đảng viên nắm chắc nhiệm vụ, trách nhiệm của đảng viên theo quy định của Điều lệ Đảng. Thực hiện tốt chế độ thông tin trong nội bộ Đảng để nâng cao nhận thức mọi mặt cho đảng viên. Đấu tranh chống những luận điệu xuyên tạc, phủ nhận nguyên tắc tập trung dân chủ

Phát huy vai trò đổi mới nhận thức của cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể để tiến hành công tác công tác tập trung dân chủ bám sát thực tiễn trong sản xuất kinh doanh của đơn vị, Công ty, kịp thời giải đáp những đòi hỏi của thực tiễn làm cho công tác công tác tập trung dân chủ đạt hiệu quả cao.

Phát huy nhân tố tích cực trong cán bộ, Đảng viên và công nhân lao động, dựa vào sức mạnh tập thể để tuyên truyền giáo dục, vận động công nhân.

Cụ thể hóa nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, khắc phục tình trạng bao biện, làm thay, hoặc buông lỏng vai trò lãnh đạo của Đảng. Quy định cụ thể quyền hạn, trách nhiệm của người đứng đầu và mối quan hệ giữa tập thể cấp uỷ, tổ chức đảng với người đứng đầu, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Phát huy vai trò, trách nhiệm, tính chủ động của người đứng đầu và cơ chế xử lý đối với người đứng đầu khi vi phạm.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ. Xử lý nghiêm minh, kịp thời những tổ chức đảng, đảng viên vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ. Cần đổi mới nội dung và hình thức tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đang dạng hóa các hình thức tiến hành công tác công tác tập trung dân chủ ở cơ sở, làm cho công tác công tác tập trung dân chủ đáp ứng yêu cầu của mọi chủ chương đường lối của Đảng.

Cụ thể hóa nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị; khắc phục tình trạng bao biện hoặc buông lỏng vai trò lãnh đạo của Đảng. Quy định cụ thể quyền hạn, trách nhiệm của người đứng đầu và mối quan hệ giữa tập thể cấp uỷ với người đứng đầu, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Phát huy vai trò, trách nhiệm, tính chủ động của người đứng đầu và cơ chế xử lý đối với người đứng đầu khi vi phạm.

Như vậy, nguyên tắc tập trung dân chủ là sự kết hợp, sự thống nhất biện chứng của hai mặt tập trung và dân chủ. Về bản chất khoa học của vấn đề này, không có sự tách rời hay đối lập giữa tập trung và dân chủ. Dân chủ chỉ đúng nghĩa khi được thực hiện trên cơ sở của tập trung, và tập trung thực sự phải là tập trung dân chủ. Sự nhầm lẫn và thực hiện không đúng nguyên tắc này đã tạo ra một thứ tập trung giả hiệu không trên cơ sở dân chủ, cũng giống như cố tình tạo ra một thứ dân chủ hình thức không dựa trên cơ sở tập trung.  Tuyệt đối hoá mặt tập trung hay dân chủ đều có thể dẫn tới những sai lầm có hại cho sự lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Đó còn là cơ sở nảy sinh những “ông quan cách mạng” mà Bác Hồ đã nhiều lần nhắc nhở, phê phán. Chính vì vậy mỗi cán bộ, đảng viên trong đảng bộ phải luôn luôn nâng cao tính tổ chức, tính kỷ luật, tinh thần trách nhiệm trong công việc trên nguyên tắc tập trung dân chủ để xây dựng đảng bộ ngày càng vững mạnh, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ chính trị được giao.