Nhiều cửa hàng vật tư nông nghiệp ở khu vực Đồng Tháp Mười vừa bị cơ quan chức năng phát hiện bán phân DAP 18 - 46 của Trung Quốc nhập khẩu kém chất lượng. Vấn đề đặt ra là biện pháp quản lý và giám sát mặt hàng này như thế nào để nông dân không bị thiệt hại?
Do đặc điểm của khu vực Đồng Tháp Mười (Long An, Đồng Tháp) phần lớn đất đai đều bị nhiễm phèn từ nhẹ đến nặng nên thích hợp bón phân DAP. So với các loại phân lân đơn thì DAP có tác dụng nhanh hơn, không chỉ giúp hạ phèn trong đất ruộng mà còn giúp nông dân giảm được công vác, vận chuyển ra ruộng nên hầu như gia đình nào cũng dùng.
Xuất phát từ nhu cầu trên mà thị trường phân DAP hiện nay “loạn” từ nguồn gốc xuất xứ cho đến giá cả mỗi nơi bán một giá. Đứng đầu là phân bón DAP 18 - 46 của Hàn Quốc với giá bán khoảng 17.000 đồng/kg (850.000 đồng/bao = 50kg); sau đó là Phi-lip-pin 16.000 đồng/kg (800.000 đồng/bao), kế tiếp Nga 14.000 đồng/kg, cuối cùng Trung Quốc 13.000 đồng/kg (650.000 đồng/bao). Do mặt hàng DAP Trung Quốc rẻ hơn cả nên được nông dân chuộng hơn. Tuy nhiên, đây cũng là mặt hàng có nhiều vấn đề về chất lượng mà khi mua hàng bà con phải cẩn thận. Đã có rất nhiều trường hợp bà con sau khi sử dụng phân bón thấy không hiệu quả đã đến đại lý phản ảnh, đòi bồi thường nhưng đa số đều không nhận được sự hợp tác của các đại lý. Thậm chí, ngay cả các lực lượng chức năng cũng “lực bất tòng tâm” bởi theo quy định chỉ những lô hàng nào có từ 10 bao 50 kg (tức 500 kg) trở lên thì mới kiểm tra lấy mẫu. Xuất phát từ “chỗ hở” này mà đã có nhiều loại DAP Trung Quốc của rất nhiều công ty tư nhân nhập khẩu từ Nam đến Bắc có giá rẻ (dưới 10.000 đồng/kg, trong khi giá bình quân là 13.000 đồng/kg), nhưng cơ quan chức năng không thể lấy mẫu kiểm định chất lượng được, bởi số lượng thực tế trong kho đại lý không đủ để kiểm tra.
Đội quản lý thị trường số 2 – Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Long An cho biết, khi cơ quan chức năng kiểm tra, lấy mẫu phân bón DAP 18 - 46 của Trung Quốc bán tại các đại lý nằm trên địa bàn các huyện Tân Thạnh, Mộc Hóa, Tân Hưng... gửi đi phân tích qua 2 lần tại Trung tâm Khảo kiểm nghiệm phân bón vùng Nam Bộ và Trung tâm Tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 đều phát hiện kém chất lượng. Các đại lý bán hàng DAP Trung Quốc kém chất lượng thường tập trung ở vùng xa, vùng giáp biên giới. Với lô hàng giá rẻ do buôn bán qua đường tiểu ngạch không ai kiểm soát chất lượng nên họ mua đứt bán đoạn với nông dân, còn những lô hàng có giá trị lớn hơn thì họ bán nợ sau 4 tháng với lãi suất rất thấp. Nhiều bà con dù biết là hàng kém chất lượng nhưng vẫn mua vì... được mua nợ.