VINACHEM

Sản xuất nông nghiệp ngày càng phát triển, bên cạnh sự tiệnlợi với các cửa hàng kinh doanh vật tư nông nghiệp (VTNN) có mặt khắp vùng nôngthôn giúp nông dân mua thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), phân bón cho lúa dễ dànghơn. Nhưng nông dân rất khó phân biệt được chất lượng thật giả của các loạiVTNN, nên dễ bị thiệt hại khi gặp sản phẩm không tốt như lời quảng cáo của cáccơ sở sản xuất, nhân viên tiếp thị.

Một chủ đại lý kinh doanh VTNN ở huyện Thới Lai, TPCần Thơ thổ lộ: “Không có gì lời bằng kinh doanh phân bón lá, tôi từng được cáccông ty chào hàng phân bón lá với mức chiết khấu lên đến 40-60%/sản phẩm. Dùbiết sản phẩm rất mới mẻ trên thị trường nhưng với mức này, một số đại lý, chủcửa hàng VTNN vì hám lợi đã nhận lời bán hàng cho công ty. Song, qua nhiều đợtkinh doanh, có lần tôi bị ngành chức năng thanh, kiểm tra tịch thu sản phẩm vàphạt hành chính nên từ đó đến nay tôi bỏ kinh doanh những sản phẩm phân bón ládỏm, kém chất lượng”. Theo người chủ đại lý VTNN này, các công ty sản xuất phânbón lá bên ngoài ghi công dụng với nhiều chức năng giúp cây hấp thụ qua lá,tăng sức đề kháng… nhưng thật chất bên trong toàn là nước pha với phân NPK! Mộtsố cơ sở còn nhái nhãn mác và cả mẫu mã bao bì giống như thật của các công tysản xuất thuốc BVTV, phân bón có thương hiệu trên thị trường rồi chào bán chođại lý với giá thấp. Nông dân khó biết vì “thật giả lẫn lộn”, trong khi các cơquan chức năng nhân lực, lực lượng mỏng nên quản lý, thanh tra kiểm tra khôngđủ để kiểm soát chặt vòng lưu thông của sản phẩm trên thị trường.

Theo ông Nguyễn Văn Công, Giám đốc Sở NN&PTNT Đồng Tháp,chỉ trong 6 tháng đầu năm, cơ quan chuyên ngành của tỉnh đã lập 12 đoàn thanhtra, kiểm tra chất lượng các mặt hàng VTNN. Kết quả 112/702 mẫu vi phạm về tiêuchuẩn công bố hàng hóa, đã xử phạt hành chính. Trong đợt thanh tra đối với phânbón và thuốc BVTV phát hiện nhiều sản phẩm sai phạm kém chất lượng. Tuy số vụcó giảm hơn so với các năm trước nhưng các trường hợp vi phạm phải xử phạtnghiêm với hình thức rất nặng.

Thống kê của Sở NN&PTNT tỉnh An Giang, trên địa bàn tỉnhcó 1 cơ sở sản xuất, gia công sang chai, đóng gói thiết lập hệ thống cung ứngthuốc BVTV trên địa bàn tỉnh, 10 công ty kinh doanh và 1.297 cửa hàng buôn bánphân bón, thuốc BVTV. Trong đó, cửa hàng cấp 1 (bán sỉ) chỉ chiếm 2,8% thịphần, cửa hàng cấp 1 và 2 (bán sỉ và lẻ) chiếm 3% và cửa hàng cấp 2 (chỉ bánlẻ) chiếm 94,2%. Qua đó cho thấy, hệ thống phân phối hiện nay chủ yếu lệ thuộcvào các cửa hàng bán lẻ và điều này lý giải tại sao nông dân phải mua phân bónthuốc BVTV với giá đắt. Ông Nguyễn Hữu An, Chi cục trưởng Chi cục BVTV AnGiang, cho biết: Hiện ngành đang tăng cường thanh tra, kiểm tra toàn bộ ngànhhàng phân bón và thuốc BVTV chặt chẽ theo quy định mới của Bộ NN&PTNT banhành. Các doanh nghiệp sản xuất phân bón, thuốc BVTV, hay đại lý kinh doanhVTNN nếu vi phạm sẽ bị xử phạt nghiêm. Đồng thời cơ quan chức năng bổ sung mớinhững quy định như kho bãi, dây chuyền sản xuất của nhà máy, năng lực tàichính… theo quy định mới của Bộ để loại bớt những sản phẩm phân bón, thuốc trừbệnh hay loại thuốc kích thích kém hiệu quả ra khỏi danh mục để chấn chỉnh tìnhtrạng buôn bán bát nháo trên thị trường và tạo thuận lợi trong công tác thanh,kiểm tra của lực lượng chức năng chuyên ngành.

Nhiều ý kiến cho rằng, ngoài công tác thanh tra, kiểm tracác cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV, phân bón, cần siết ở khâu quảng básản phẩm của doanh nghiệp. Trước đây, công tác quản lý ở địa phương chưa chặt,nhiều doanh nghiệp lợi dụng việc tổ chức các cuộc hội thảo với nông dân, hộithảo đầu bờ để quảng bá sản phẩm với những lời lẽ “có cánh”, trong khi côngdụng sản phẩm không đạt như vậy. Do đó, sắp tới ngành chức năng cần phải tăngcường kiểm tra từng hội thảo, cử cán bộ chuyên ngành tham gia để thẩm định chấtlượng sản phẩm.

Ông Nguyễn Văn Nguyên, Chánh thanh tra Sở NN&PTNT CầnThơ, nói: Hiện nay, hệ thống văn bản pháp luật quản lý nhà nước ban hành đầyđủ, hệ thống quản lý ngành nông nghiệp đến cấp huyện đều có trạm BVTV nên thuậnlợi trong việc phản ánh thông tin từ cơ sở nhanh, để cơ quan Thanh tra tổ chứckiểm tra kịp thời, chặt chẽ. Chính phủ ban hành Nghị định 202/2013/NĐ-CP thaycho các nghị định ban hành trước đây về quản lý sản xuất, kinh doanh phân bón(ngày 27-11-2013) và giao Bộ Công thương chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về phânbón (phân vô cơ chiếm phần lớn, khoảng 90%) và trách nhiệm Bộ NN&PTNT xâydựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quản lý sản xuất, kinh doanh, chấtlượng phân bón hữu cơ và phân bón khác số này chiếm khoảng 10%. Tuy nhiên, đếnnay vẫn chưa có thông tư hướng dẫn thực hiện. Trong khi đó thực tế công tácthanh tra hiện còn gặp khó về cơ sở vật chất, kho bãi để tạm chứa sản phẩm,hàng hóa vi phạm; còn nếu tăng tần suất (số lần) kiểm tra có thể gây trở ngạicho hoạt động kinh doanh của các đại lý, cửa hàng… Các địa phương đang chờhướng dẫn thực hiện cụ thể nhằm hạn chế tối đa thiệt hại cho nông dân sản xuấtnông nghiệp.