VINACHEM

Sản xuất dư thừa nhưng một số loại phân bón vẫn được NK ồ ạtcả chính ngạch lẫn tiểu ngạch từ Trung Quốc đã đẩy các DN trong nước vào tìnhthế khó khăn, không cạnh tranh nổi với phân bón NK. Đề nghị dừng NK phân bóntheo đường tiểu ngạch, đồng thời tìm cách mở rộng thị trường XK đang là hướnglàm của không ít DN để tự “cứu” mình.

Thừa vẫn nhập

Phát biểu tại hội thảo quốc gia thực hiện Nghị định202/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý phân bón và chiến lược phát triển nôngnghiệp bền vững mới đây, ông Nguyễn Gia Tường, Tổng giám đốc Tập đoàn Hóachất Việt Nam (Vinachem) cho biết: Hiện nay, sản xuất trong nước đã đáp ứngđược 100% nhu cầu về phân ure, phân lân chế biến, phân NPK, thậm chí nhiều DNcòn có số lượng tồn kho lớn kéo dài từ năm này qua năm khác. Đối với riêngVinachem, tập đoàn đã sản xuất được khoảng 5 triệu tấn phân bón/năm, đáp ứng cơbản nhu cầu phân bón có chất lượng tốt cho sản xuất nông nghiệp trong nước.Trong đó, đáp ứng 100% nhu cầu phân lân chế biến với sản lượng xấp xỉ 2 triệutấn/năm, đáp ứng 50% nhu cầu phân urê với sản lượng 1,15 triệu tấn/năm và đápứng 60% nhu cầu phân DAP với sản lượng 660 nghìn tấn/năm và trên 2 triệu tấnphân NPK.

Theo ông Nguyễn Gia Tường, mặc dù kim ngạch NK phân bón đãgiảm, song các DN trong nước vẫn chịu tác động rất lớn và khó cạnh tranh vớiphân bón NK, đặc biệt là phân bón NK từ Trung Quốc. Đó là do hiện tại, phân bónchủ yếu được NK từ Trung Quốc theo đường tiểu ngạch. Hình thức NK này rất khókiểm soát về chất lượng về thuế nên dễ xảy ra tình trạng gian lận thương mại,trà trộn phân chất lượng thấp, gây ra cạnh tranh không bình đẳng với phân sảnxuất trong nước.

Tìm đường XK

Ông Nguyễn Gia Tường cho biết, để tháo gỡ khó khăn cho ngànhphân bón, Vinachem kiến nghị tạm dừng hoạt động NK phân bón biên mậu; tăng thuếsuất thuế NK phân urê, DAP, NPK lên mức cao nhất theo các cam kết thương mại kýgiữa Việt Nam và các nước; tăng cường các biện pháp quản lý thị trường phân bóntrong nước, đặc biệt đối với phân bón NK. Bên cạnh đó, nhằm đảm bảo các lợi íchcủa nông dân khi thực hiện chính sách hạn chế NK phân bón, yêu cầu các đơn vịsản xuất phân urê, DAP, NPK phải đăng ký giá bán với cơ quan quản lý giá theoquy định để theo dõi, giám sát.

Mong muốn tự tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, tiêu thụ phânbón, vài năm gần đây, một số DN trong ngành cũng đã chủ động tìm đường XK. Điểnhình như Công ty TNHH MTV Phân bón dầu khí Cà Mau (PVCFC) đặt kế hoạch năm 2014sẽ XK khoảng 100.000 tấn phân bón sang Campuchia, Thái Lan, Philippines, Malaysia,Hàn Quốc... Tổng công ty Phân bón và Hóa chất dầu khí (PVFCCo) cũng đã tiếnhành xúc tiến thương mại nhiều năm qua và đến nay đã thành lập được các chinhánh, văn phòng đại diện tại Campuchia, Myanmar.Với thị trường Myanmar,năm 2014, PVFCCo đặt mục tiêu sẽ XK với số lượng lớn bởi tổng lượng cầu đối vớiurê của Myanmarvào khoảng 1,5 triệu tấn/năm và sẽ còn tăng trong những năm tới.

Nhiều chuyên gia khuyến cáo, XK phân bón là một hướng mở chocác DN sản xuất trong nước. Tuy nhiên, thị trường XK phân bón của Việt Namcũng đang chịu sự cạnh tranh khốc liệt với các sản phẩm phân bón của các nướctrong khu vực và thế giới. Bởi vậy, mỗi DN sản xuất phân bón cần chủ động đầutư cải tiến công nghệ sản xuất, nâng cao chất lượng, giảm giá thành để tăng sứccạnh tranh, có chiến lược xây dựng thương hiệu. Bên cạnh đó, các DN cũng phảităng cường hợp tác, liên kết với nhau, tạo ra sự đoàn kết, đồng bộ, nhằm đảmbảo được lợi ích cộng đồng DN cả ở thị trường trong nước cũng như XK.

Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, 5 tháng đầu năm, NK phânbón giảm mạnh cả lượng và giá trị. Cụ thể, ước tính khối lượng NK phân bón cácloại trong tháng 5 đạt 159 nghìn tấn với giá trị 43 triệu USD, đưa khối lượngNK phân bón 5 tháng đầu năm đạt gần 1,31 triệu tấn, kim ngạch NK đạt 405 triệuUSD, giảm 14,9% về lượng và giảm 35,8% về giá trị so với cùng kỳ năm 2013.Trong đó, khối lượng NK phân urê ước đạt 27 nghìn tấn với giá trị 8,9 triệuUSD, giảm 71,7% về lượng và giảm 75,3% về giá trị so với cùng kỳ năm 2013; phânSA ước đạt 396 nghìn tấn với giá trị NK 55 triệu USD, giảm 1,8% về lượng nhưnggiảm tới 32,9% về giá trị. Nguồn phân bón NK chủ yếu từ Trung Quốc, chiếm tới45,3% tổng kim ngạch NK.