VINACHEM

Từ ngày 10/9/2014,Bộ Tài chính đã điều chỉnh tăng thuế nhập khẩu (NK) từ 3-6% đối với mặt hàngphân bón urê. Động thái này nhằm mục đích tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sảnxuất, kinh doanh phân bón và bảo vệ sản xuất phân bón trong nước.

Tồn kho phân bón vẫn ở mức cao

Theo báo cáo của Bộ Công Thương kết thúc 8 tháng năm 2014,sản lượng phân đạm urê đạt 1.427,8 nghìn tấn, tăng 2,8% so với cùng kỳ năm2013; phân NPK khoảng 1.621,8 nghìn tấn giảm 0,6% so cùng kỳ. Trong đó, Tậpđoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) có sản lượng phân urê đạt 345,8 nghìn tấn,tăng 14,3% so với cùng kỳ, sản lượng phân NPK đạt 1.182,1 nghìn tấn, giảm 1,1%so với cùng kỳ. Nhập khẩu phân bón 8 tháng đầu năm 2014 giảm 14% về số lượng vàgiảm 29,9% về trị giá.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn VănThanh- Cục trưởng Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) khẳng định, hiện tại tồn khophân bón vẫn ở mức cao gần 1.000.000 tấn. Nguyên nhân do cuối năm 2013, TrungQuốc áp dụng chính sách giảm giá, giảm thuế xuất khẩu để đẩy mạnh tiêu thụ phânbón nên nhiều doanh nghiệp đã nhập khẩu mặt hàng này với số lượng lớn. Ngoàira, nhu cầu sử dụng phân bón thấp cũng tạo áp lực cạnh tranh đối với phân bónsản xuất trong nước.

Một sức ép khác dẫn tới tồn kho là do tình trạng sản xuất,kinh doanh phân bón giả, phân bón kém chất lượng và việc thẩm lậu phân bón quabiên mậu, cửa khẩu phụ phía giáp biên giới Trung Quốc vẫn diễn biến phức tạp...khiến thị trường phân bón cạnh tranh không lành mạnh, khó kiểm soát.

Cũng theo ông Thanh, mặc dù tồn kho ở mức cao, nhưng cho đếnthời điểm này chỉ có phân urê và phân lân đã đáp ứng nhu cầu trong nước, cònphân bón DAP, NPK, Kali...vẫn đang trong tình trạng thiếu. Ngoài ra, Việt Namvẫn còn phải nhập khẩu cả phân bón SA và các loại phân bón có hàm lượng dinhdưỡng cao.

Hạn chế nhập khẩu phân bón trong nước sản xuất đủ

Trước tình hình đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hảicó ý kiến chỉ đạo Bộ Tài chính xem xét điều chỉnh thuế nhập khẩu một số mặthàng phân bón trong nước đã sản xuất đủ và cân nhắc điều chỉnh thuế đối vớiphân bón trong nước đã sản xuất được nhưng chưa đáp ứng đủ nhu cầu, vừa bảo vệsản xuất trong nước và đảm bảo đủ nhu cầu phân bón cho sản xuất.

Theo đó, Bộ Tài chính quyết định tăng gấp đôi thuế nhập khẩuurê (6% bằng với mức trần cam kết WTO). Việc điều chỉnh tăng thuế nhập khẩu urêthêm 3% đã góp phần hạn chế nhập khẩu urê, thúc đấy phát triển sản xuất urêtrong nước.

Cục Hóa chất cũng cho rằng, đối với các loại phân bón DAP,NPK, Kali đang tiếp tục được đầu tư nhằm tăng dần về sản lượng cũng như chấtlượng để phục vụ nhu cầu sản xuất nông nghiệp. Riêng đối với thị trường phânbón DAP, từ nay đến cuối năm, Nhà máy DAP số 2 Lào Cai của Vinachem sẽ có sảnphẩm thương mại với dự báo lượng cung cấp ra thị trường cuối năm nay sẽđáp ứng được 70% nhu cầu. Ngoài ra, Vinachem cũng đang triển khai dự ánkhai thác và chế biến muối mỏ kali tại Lào với công suất 320 nghìn tấn phânkali/năm, sau đó sẽ tiếp tục nghiên cứu để mở rộng, nâng công suất lên 700nghìn tấn/năm. Dự án sau khi hoàn thành sẽ góp phần đáng kể nhằm đáp ứng nhucầu phân kali trong nước.

Nhằm khuyến khích sản xuất trong nước, tăng tiêu thụ, giảmtồn kho, đồng thời góp phần hạn chế nhập siêu, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu BộCông Thương cấp giấy phép nhập khẩu tự động đối với một số loại phân bón mà sảnxuất trong nước đã đáp ứng đủ nhu cầu. Động thái này sẽ giúp cho ngành hóa chấtquản lý tốt hơn các mặt hàng phân bón nhập khẩu vào Việt Nam, đặc biệt là trướctình hình các sản phẩm phân bón giả, phân bón kém chất lượng lợi dụng “lách”thuế vào Việt Nam thời gian qua.

Ông Nguyễn Văn Thanh- Cục trưởng Cục Hóa chất:

Đối với các loại phân bón trong nước chưa sản xuất được hoặcđã sản xuất nhưng chưa đáp ứng đủ nhu cầu, tiếp tục cho phép nhập khẩu theotừng lô hàng và có thời gian xác định để có thể kiểm soát được, bảo đảm khôngảnh hưởng tới cung - cầu trong nước. Bộ Công Thương đang nghiên cứu, đề xuất đểáp dụng một số giải pháp hành chính và kỹ thuật nhằm quản lý chặt chẽ và hạnchế việc nhập khẩu phân bón qua biên mậu.