VINACHEM

Những người nông dân trồng tiêu tại các tỉnhthuộc khu vực Tây Nguyên, Đông Nam Bộ đang phải đối mặt với nạn thuốc bảo vệthực vật dởm. Bỏ tiền mua nhiều loại thuốc nhưng vườn tiêu vẫn chết, gia sảncủa người nông dân trồng tiêu thì tiêu tan… nhưng vẫn không có cơ quan nào lêntiếng. Vì sao người nông dân lại có thể dễ dàng bị lừa như vậy?

Lập lờ nhãn mác

Như VnMedia đã phản ánh trong những bài báo trước về nạnthuốc bảo vệ thực vật giả, nhái, do được sự tiếp tay của các đại lý bán thuốcbảo vệ thực vật, các loại thuốc nhái, thuốc dởm đã dễ dàng len lỏi vào thịtrường. Để che mắt người nông dân, các doanh nghiệp sản xuất thuốc dởm đã"lập lờ đánh lận con đen" giữa thuốc bảo vệ thực vật và phân bónlá để lừa người nông dân. Bởi, quy trình để xin được giấy chứng nhận làthuốc bảo vệ thực vật là vô cùng ngặt nghèo và khó khăn.

Theo quy định, các loại thuốc bảo vệ thực vật muốn được cấp phép lưu hành trênthị trường phải trải qua rất nhiều cửa ải. Như, thuốc phải được các tổ chứcquốc tế công nhận; thuốc phải có tên trong danh mục được phép sử dụng của BộNông nghiệp và phát triển nông thôn; khi đưa thuốc vào thị trường phải thửnghiệm 1 năm có kết quả tốt mới được Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn vàCục bảo vệ thực vật cấp phép lưu hành. Quá trình xin cấp phép kéo dài nhiềunăm.

Còn riêng đối với phân bón lá quy trình cấp phép rất đơn giản doanh nghiệp chỉcần đăng ký loại phân bón được phép sản xuất tại VN và làm thủ tục công bố tiêuchuẩn cơ sở.

Đơn cử, thuốc bảo vệ thực vật Agri – fos 400 (Úc) sản xuất, một loại thuốc đặctrị bệnh chết nhanh, chết chậm và vàng lá, thối rễ trên cây tiêu. Trên thịtrường có cả chục loại sản phẩm nhái tương tự từ hình ảnh, nội dung nhãn mác vàđược gắn với tên na ná như Argi Fose 400, Argi – Phosphonate, Stariphos 400…

Điều đáng nói, trên các loại thuốc nhái này, các công ty sảnxuất không ghi rõ nội dung cụ thể, rõ ràng. Có chai vừa ghi là thuốc, vừa ghilà phân bón; có chai không ghi gì. Như sản phẩm Argi – Phosphonate của công tyTNHH SX-TM-DV Hóa Nông (252 đường thới an 32, quận 12, TP.HCM): Trên bao bì ghiphân bón lá cao cấp nhưng phía dưới ghi chế phẩm kháng nấm Phytopthora...

Tương tự, sản phẩm Stariphos 400 do công ty TNHH Ngân gia phát (địa chỉ đường27/5, đường 13, phường 16, quận Gò Vấp, TPHCM) trên nhãn mác ghi phân bón látổng hợp nhưng phần hướng dẫn sử dung phía sau chai thuốc lại ghi công dụngngăn ngừa bệnh chết nhanh chết chậm trên cây tiêu….Thậm chí, có nhiều sản phẩmkhông ghi là phân bón lá hay thuốc bảo vệ thực vật như Argi Fose 400…

Ông Nguyễn Phú Cường – chuyên gia về thuốc bảo vệ thực vật cho biết, “luật đãquy định rõ trên nhãn mác bao bì sản phẩm , nếu sản phẩm là thuốc thì đơn vịsản xuất phải ghi rõ là thuốc. Nếu là phân bón phải ghi là phân bón. Thế nhưng,trên thị trường có hàng chục sản phẩm nhái ghi không rõ nguồn gốc, chủng loại,không biết sản phẩm là phân bón hay là thuốc. Tôi cho rằng, các cơ quan chứcnăng phải vào cuộc làm rõ để tránh thiệt hại cho người nông dân”.

Theo chủ cửa hàng thuốc bảo vệ thực vật Khánh Hiền (TP Pleiku, Buôn MêThuột), khi nhận sản phẩm để bán, đại lý đều kiểm tra các loại giấy phép. Nếusản phẩm không có giấy phép thì cửa hàng không nhận bán. Hàng tháng có rấtnhiều đoàn kiểm tra, nếu phát hiện ra sản phẩm ghi không rõ nhác mác họ sẽ phạtnhưng là phạt đơn vị sản xuất chứ không phải phạt cửa hàng đại lý.

Núp chiêu bài tổ chức hội thảo để bán thuốc nhái

Theo phản ánh của nhiều hộ nông dân thuộc các tỉnh Đồng Nai,Bình Phước, Đắc Lắc… sở dĩ họ được tiếp cận với các loại thuốc nhái này là từcác cuộc hội thảo về thuốc bảo vệ thực vật do các doanh nghiệp tổ chức. Hằngnăm, các doanh nghiệp tổ chức rất nhiều cuộc hội thảo, nhiều, có xã làm mấychục cuộc hội thảo.

Ông Nguyễn Thế Thảo – Phó chủ tịch Hội nông dân xã Hiệp Hòa, tỉnh Bà RịaVũng Tàu cho biết, 6 tháng đầu năm 2014, xã đã tổ chức 19 cuộc hội thảo.Về điều kiện, doanh nghiệp muốn tổ chức hội thảo phải xin phép xã vàphải xuất trình được đầy đủ giấy phép. Thực tế, những doanh nghiệp làm ănuy tín họ tổ chức rất tốt, họ còn thực nghiệm tại vườn của nông dân, khi cóđược kết quả tốt, họ mới giới thiệu sản phẩm. Thế nhưng, tại nhiều địa phươngkhác, họ dễ dãi cho tổ chức nhiều hội thảo để thu tiền. Họ không quan tâm đếnchất lượng thuốc mà chỉ quan tâm họ thu được bao nhiêu tiền. Những công ty làm ăn bát nháo này hoạt động chỉ là chỉ lừadân. Thậm chí, để nông dân tin, họ cam kết bán sản phẩm chỉ thu có 50% tiềnthuốc, số tiền còn lại họ thu sau khi cây tiêu khỏi bệnh. Tuy nhiên, sau khithu được 50% tiền thì họ cũng cao chạy xa bay người dân không biết tìm ởđâu?....

Theo tìm hiểu của PV, để tổ chức hội thảo, doanh nghiệpphải bỏ ra nhiều chi phí trong đó có khoản tiền chicho xã để xã đứng ra mời nông dân đến dự hội thảo. Số tiền này trungbình mất cả chục triệu đồng. Chính vì vậy, nhiều xã ham lợi,càng tổ chức nhiều các có thêm nhiều tiền nên đứng ra nhận để tổ chứcmà không quan tâm đến thương hiệu doanh nghiệp, chất lượng thuốc cótốt hay không, có được phép lưu hành hay không…Tình trạng này diễn ra phổ biếntại rất nhiều địa phương như Bình Phước, Đắc Nông, Buôn Mê Thuột….

Bác Nguyễn Văn Ánh (nông dân xã Hiệp Hòa, tỉnh Bà Rịa VũngTàu) cho biết, “đi dự hội thảo nhiều quá nên bây giờ mời tôi không đi nữa. Hộithảo giới thiệu nhiều loại thuốc giống nhau quá trong khi điều quan trọng màchúng tôi cần biết là thuốc nào tốt, thuốc nào không tốt thì người ta lại khôngđưa ra được. Chính vì vậy, nông dân bây giờ chán phải đi nghe hội thảo.”